Kể từ khi gà và cá trong nhà đầu độc chết, ông nội bắt đầu tìm kiếm lối thoát mới. Cũng đúng lúc , trong thôn rộ lên phong trào trồng cam. Lúc đó, giá cam đẩy lên cao. Nói chung, lời hơn nhiều so với việc trồng trọt chăn nuôi. Ông nội thấy đường ăn, dùng tiền tiết kiệm bấy lâu nay mua cây giống về trồng.
Vì khởi đầu muộn hơn các nhà khác, mấy năm đầu thu nhập. Hơn nữa, các nhà khác còn đặc biệt mua đủ loại phân hóa học dành riêng cho cây cam, chỉ giúp cây lớn nhanh mà cam cũng to, nhiều và mắt. Ông nội mua nổi phân hóa học, thế là ông đem phân chuồng trong chuồng gà đồng phân bón. Phân chuồng đủ, ông nội rừng thu thập đất sét đen, đó là loại đất khá màu mỡ hình thành từ lá cây mục nát qua nhiều năm tháng, ông nội cứ thế gánh từng gánh đất sét đen về rải khắp ruộng phân bón. Do ngày qua ngày lao động quá sức, cộng thêm tuổi già sức yếu, cuối cùng ông nội lao lực thành bệnh, cơ thể bắt đầu suy yếu hơn nhiều.
Để giảm bớt gánh nặng vai ông nội, sự kiên quyết của Tiểu Mẫn, khi nghiệp tiểu học, cô bé học nữa. Cô bé bắt đầu giúp ông nội việc đồng áng, nhường cơ hội học cho . Lúc , lên thị trấn học cấp hai, sống bán trú, mười ngày mới nghỉ một . Ông nội và Tiểu Mẫn ngày ngày bận rộn ngoài đồng.
Sau mấy năm nỗ lực, cây cam nhà chúng cuối cùng cũng đơm hoa kết trái. Mặc dù chúng dùng phân hữu cơ tốn thời gian, tốn công sức, bằng phân hóa học ở hiệu quả nhanh chóng, nhưng một điểm mà phân hóa học vĩnh viễn thể sánh bằng.
Đó chính là hương vị của cam!
Cam nhà khác tuy to, nhiều và mắt, nhưng hương vị ăn ngon bằng cam nhà chúng .
[Truyện được đăng tải duy nhất tại MonkeyD.net.vn - https://www.monkeydtruyen.com/index.php/chuyen-xe-tu-than/chuong-7.html.]
Còn những thương lái thu mua cam khi khảo sát thị trường phát hiện rằng, hương vị của cam mới là yếu tố đảm bảo doanh hàng đầu. Do đó, về khi thương lái định giá cam cho các hộ nông dân, điều đầu tiên họ cũng là nếm thử hương vị của cam. Nhờ , cam nhà chúng vọt lên trở thành loại cam bán giá cao nhất thôn và còn trở thành tiêu chuẩn để các thương lái định giá cam cho các nhà khác. Thế là đến năm , ít dân làng cũng lũ lượt theo cách của ông nội, mua phân hóa học nữa mà chuyển sang dùng phân hữu cơ.
Tuy nhiên, như , doanh của nhà máy hóa chất lập tức giảm mạnh. Ông nội gián tiếp gây tổn hại đến lợi ích của nhà máy hóa chất, của nhà máy hóa chất thể để ông nội yên chứ.
Sau , dân làng cũng phát hiện một vấn đề khác, dù dùng phân hóa học thể giúp cam ngon hơn, giá cao hơn, nhưng sản lượng cam giảm sút nhiều so với . Cứ như thế, tổng thu nhập còn giảm xuống thấp hơn đây. Đối với những hộ trồng cam lớn, việc dùng phân hữu cơ là ơn mắc oán. nhà chúng tiêu chuẩn ở đó, nếu các nhà khác tìm cách, giá cam của họ sẽ mãi tăng lên . Đương nhiên, của nhà máy hóa chất đương nhiên cũng sớm chú ý đến điều .
Thế là họ nắm bắt cơ hội , bắt đầu phái xúi giục dân làng. Thay vì ai cũng đổ xô bắt chước ông nội tiêu chuẩn, chi bằng nhổ phắt cái tiêu chuẩn . Một khi tiêu chuẩn "hương vị ngon dở" còn thì tiêu chuẩn tham chiếu giá cam sẽ định .
Quả nhiên, những hộ trồng cam lớn đó đồng tình với quan điểm của những thuộc nhà máy hóa chất.
Thoáng cái đến mùa bán cam. Một đêm nọ, Tiểu Mẫn thấy tiếng động ở ngoài đồng. Lúc đó lợn rừng hoành hành, Tiểu Mẫn sợ là lợn rừng phá hoại cam. Thế là cô bé vội vàng gọi ông nội dậy. Ông nội xong, còn sốt ruột hơn cả Tiểu Mẫn, khỏi nhà chạy vội đồng. Khi Tiểu Mẫn chạy đến ruộng, cô bé thấy ông nội cách đó xa đang phệt xuống đất, ông nội khản giọng : "Xong , xong hết , cam coi như xong !" Tiểu Mẫn chạy đến mới phát hiện, đất rải đầy cam còn dính cả cành và lá. Không lợn rừng phá hoại, rõ ràng là đập xuống một cách thô bạo. Ngay cả cây cam cũng đều chặt ngang . Tiểu Mẫn thấy ông nội đang lau nước mắt, đây là đầu tiên cô bé thấy ông nội .
