Tương truyền, tại phía Tây kinh thành cũ, từng một nơi gọi là Bách Hoa Lâu.
Không ngôi đền, cũng chẳng cung thất. Mái ngói cong như cánh chim, nền đá phẳng lì, tường vôi từng lớp, giờ chỉ còn rêu phủ và dây leo. Dân làng gọi đó là “nhà hát cũ”, trẻ con chơi trốn tìm, già đến hóng mát. những hiểu chuyện, khi ngang qua đều khẽ cúi đầu.
Vì nơi , từng là chốn tung hoành của một nữ nhân tên trong sách sử, nhưng bóng dáng khắp lòng .
Sách sử chép kỹ chuyện các hoàng hậu, quý phi, nữ sĩ, kỹ nữ vang danh thiên hạ. ai ghi tên lâu chủ của Bách Hoa Lâu. Chỉ vài đoạn gãy nét trong những cuốn bút ký thời Vĩnh Minh:
"Tây Thành hữu nữ, tòng thanh lâu dĩ khởi gia, tụ nhân, chế cục, hóa lầu xanh thành tịnh địa."
(Phía Tây thành một nữ, từ thanh lâu mà dựng nghiệp, tụ , lập thế, biến lầu xanh thành chốn yên lành.)
Không ghi tên. Chỉ chấm vài nét như sơn thủy họa. dân gian thì nhớ.
Người kể rằng, lâu chủ là một kỹ nữ nghèo, khởi đầu từ đáy xã hội. cam chịu nam nhân giày vò, đợi "cứu rỗi" từ ai. Bà xây lên một nơi, nơi nữ nhân coi là món hàng. Nơi quyền lực gõ cửa, và tiền bạc cúi đầu.
Thời đó, thiếu thanh lâu. chỉ Bách Hoa Lâu so sánh với thư viện. Không vì sách, mà vì ở trong đó… lòng .
Nhiều kỹ nữ từng từ đây mà bước , lấy chồng thương nhân, gả cho quan nhỏ, giáo phường, dạy nhạc cho cung nữ trong hậu điện. chẳng ai quên nơi học: học để sống, học để giữ danh dự trong một thời đại chẳng mấy ai cho nữ nhân điều đó.
Nhật Hạ
Có kẻ từng hỏi một bà cụ già:
“Cụ từng ở Bách Hoa Lâu thật ?”
Bà , rụng răng:
“Thật. Nơi đó dạy cách mà bán rẻ, cách mà xem thường.”
[Truyện được đăng tải duy nhất tại MonkeyD.net.vn - https://www.monkeydtruyen.com/index.php/lau-xanh-khong-den-do/ngoai-truyen-hoa-vo-danh.html.]
Tượng của lâu chủ .
Không đền thờ, cũng chẳng mộ lớn. Chỉ một phiến đá vuông, đặt gốc hòe vườn cũ, khắc mấy chữ mờ nét:
"Hoa bất danh, di hương thiên cổ"
(Hoa tên, hương còn muôn đời)
Thế hệ tò mò, tìm về di tích, hỏi thăm sử cũ. chẳng ai mặt thật, cũng chẳng ai chắc chắn điều gì. Có bảo bà ẩn cư ở Giang Nam. Có bà một vị quan lớn bí mật cưới vợ. Cũng lời đồn rằng bà hại trong một vụ án chính trị, xóa tên khỏi kinh thư.
điều lạ là: ai tin bà c.h.ế.t trong tủi nhục.
Người vẫn kể:
“Đến phút cuối, bà vẫn ngay ngắn uống , tay cầm sổ sách, mắt ngõ. Như thể chờ thêm một mùa xuân nữa để chọn kế vị.”
Nhiều năm , một viện trưởng học đường trong kinh trong hồi ký:
“Ta từng gặp một nữ nhân tên, đối ẩm cùng bên một quán nhỏ. Nàng : ‘Tri thức, như váy dài, che bao nhiêu là tùy cách .’ Ta từng quên câu đó.”
Có những ảnh hưởng cần vang danh.
Có những sống trong bóng tối, nhưng lời của họ lan như ánh trăng. Lạnh, nhưng sáng. Dịu, nhưng thấu tim.
Người đời lâu chủ tên gì. mỗi khi nhắc tới "nữ nhân từng điều hành cả kinh thành từ một mái lầu", thì ai cũng đang tới ai.
Không hoàng hậu. Không quý phi.
Chỉ là một đóa hoa tên, nhưng từng héo.
